اشکال بازنمایی زن در نقاشی دوران حامدکرزی در افغانستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری هنرهای اسلامی، دانشکدۀ هنرهای صناعی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

2 استاد گروه هنرهای تجسمی، دانشکدۀ هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

3 دکتری هنرهای اسلامی، دانشکدۀ هنرهای صناعی، دانشگاه هنراسلامی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

بازنمود تصویر زن در نقاشی افغانستان، به‌دلیل تغییر و تحولات اساسی و مداومی که در نوع حاکمیت‌های سیاسی و تنوع نگاه به مسائل زنان هم‌چنین غلبة مردسالاری و محدودیت‌هایی که در زمینة حرمت تصویر زن در حاکمیت‌های دینی وجود دارد، موضوعی در‌خور توجه است. هم‌چنین با‌توجه به اشکال حضور گستردة زنان در عرصة نقاشی، هم به‌عنوان نقاش و هم به‌عنوان موضوع نقاشی، پس از روی‌کار‌آمدن کرزی، بررسی و تحلیل بازنمود تصویری از زن در نقاشی، ضرورت بیشتری می‌یابد. هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل بازنمود‌های تصویری زنان، در آثار نقاشی در دورة زمامداری حامد‌کرزی در افغانستان است. سؤال این است که تصویر زن در نقاشی، در این دوران به چه صورت‌هایی بازنمایی شده است؟ این مقاله، از نوع کیفی و با روش توصیفی‌ـ‌ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانة‌ای و آرشیوهای موجود، به انجام رسیده است. نوع نمونه‌گیری، غیر تصادفی به روش هدفمند از میان آثار خلق‌شده در این دوران به انجام رسیده است. یافته‌ها نشان‌می‌دهد بازنمایی تصویر زن را می‌توان به شکل‌های پرتره و سلف‌پرتره، بازنمایی بدن زن، بازنمایی زنان در زندگی روزمره، بازنمایی تصویر زن به‌عنوان نشانه‌های صلح، ایستادگی و مام وطن، بازنمایی مسائل زنان در افغانستان و بازنمایی تصویر زن در تلفیق نقاشی سنتی و مدرن مشاهده کرد. قالب‌های سبکی انتخاب‌شده توسط نقاشان در بازنمایی زنان در نقاشی، رئالیسم، سمبولیسم و اکسپرسیونیسم است و مضامین مشترک قبل و بعد از دورة کرزی، به نحو متفاوتی انجام شده‌ است. چنان‌که آثار دوران کرزی در بازنمایی زن، اکثرا انتقادی، اعتراضی و نشانگر عمق رنج و ظلم به زنان است. آن‌چه که در بازنمایی زن در نقاشی معاصر این کشور مورد توجه است، تکریم و ستایش از مقام زنان است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Women’s Representation in Paintings from Hamid Karzai’s Era in Afghanistan

نویسندگان [English]

  • Reza Bayramzadeh 1
  • Mehdi Mohamadzade 2
  • Reza Rafiei Rad 3
1 Ph.D. Student, Department of Islamic Arts, Faculty of Islamic Crafts, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran.
2 Professor of Islamic Arts Department, Faculty of Islamic Crafts, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran.
3 Ph. D. in Islamic Arts, Faculty of Islamic Crafts, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Representation of the image of women in Afghan painting is a subject worthy of attention due to the fundamental and ongoing changes in the type of political governments and the diversity of views on women’s issues, as well as the dominance of patriarchy and the limitations that exist about the sanctity of the image of women in religious governments. Also, considering the wide presence of women in the field of painting, both as painters and as subjects of paintings, after Karzai came to power, it became more necessary to investigate and analyze the representation of women in paintings. The current research aims to investigate and analyze the visual representations of women in the works of art created during the administration of Hamid Karzai in Afghanistan, to classify them. The question is how the images of women were represented in paintings during this period. This is a qualitative studying employing a descriptive-analytical method, using library resources and existing archives. The sampling technique was non-random and purposeful. The samples were selected from the works created during this period. Therefore the images of a woman have been in form of portraits and self-portraits, a woman’s body. The images represent women in everyday life. A woman’s image has been a sign of peace, resilience, and motherland and represents the women’s issues in Afghanistan
through the combination of traditional and modern paintings. The painters’ stylistic forms of representation of women in paintings are realism, symbolism, and expressionism, with different common themes before and after the Karzai period. The works of the Karzai era in the representation of women are mostly critical and protesting, revealing the extent of women’s suffering and oppression. What is important in the representation of women in this country’s contemporary art is respect and adoration for their position. 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contemporary painting of Afghanistan
  • Representation of the image of woman
  • Afghan art
  • Representation
  • برشنا، عبدالغفور. (1333). مدرسه صنایع مستظرفه افغانستان. کابل: انتشارات بی‌نام.

    • حبیبی، عبدالحی. (بی‌تا). هنر عهد تیموری و متفرعات آن. کابل: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
    • حبیبی، عبدالحی. (1383). په سلمه سدی کی افغانستان هنر. کابل: خبرنو مرکز.
    • خلوصی، حسین محمد. (1389). زنان و مشارکت سیاسی در افغانستان. مجموعة مقالات همایش زنان در افغانستان. فرصت‌ها، چالش‌ها و راهکارها. قم: انتشارات بین‌المللی المصطفی.
    • خواندمیر، غیاث‌الدین. (1380). تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد و بشر، مقدمة جلال‌الدین همائی (زیرنظر محمد دبیرسیاقی). تهران: انتشارات خیام.
    • دوپری، نانسی‌هاچ. (1377). افغانستان، طالبان و سیاست‌های جهانی (ترجمة: عبدالغفار محقق). مشهد: انتشارات ترانه.
    • رفیعی‌راد، رضا و محمدزاده، مهدی. (1399). مقایسة شیوه‌های کاربست سنت‌های تصویری نگارگری در آثار نقاشان زن معاصر در ایران و افغانستان. پژوهشنامة گرافیک و نقاشی، 3(5).
    • رفیعی‌راد، رضا و امیرپور، احسان. (1400). تطبیق بازنمایی تصویر زن در نقاشی معاصر افغانستان و تاجیکستان. پیکره، 10(24)، 26-39.
    • رفیعی‌راد، رضا و تومیریس، تهمینه. (1396). کارکرد پیکره در نقاشی دو دهة افغانستان. هنرهای زیبا، (8)، 18-24.
    • رفیعی‌راد، رضا و محمد زاده، مهدی. (1398). راهبردهای زنان نقاش افغانستان در بازآفرینی و احیای میراث تصویری نگارگری در نقاشی معاصر این کشور. پژوهشنامة خراسان بزرگ، (39)، 1-16.
    • رفیعی‌راد، رضا؛ محمدزاده، مهدی و مریدی، محمد رضا. (1401). تحلیل مضمون‌شناسانة نقاشی معاصر افغانستان. رهپویة هنر، 5(2)، 57-68.
    • ستیز، ملک. (بی‌تا). دست‌نامه گفتمان، حقوق بشری زنان در افغانستان. دانمارک: انستیتو حقوق بشر.
    • شبنم غزنوی، غلام محی‌الدین. (1379). نقاشان مهاجر افغانستان. پاکستان: انتشارات بی‌نام.
    • شوالیه، ژان و گرابران، آلن .(1379). فرهنگ نمادها (ترجمة سوادبه فضائلی). تهران: نشر جیحون.
    • عصمت اللهی، محمد هاشم و دیگران. (1378). جریان پرشتاب طالبان. تهران: انتشارات الهدی.
    • عمرزاد، عبدالواسع. (1397). هنر افغانستان در سدة اخیر. هنرهای زیبا، (9) 13-20.
    • متقی، طلوع. (1388). تصویر زنان در شاهنامه و چگونگی نمایش آن در نگارگری (پایان نامة کارشناسی ارشد نقاشی). دانشگاه آزاد واحد مرکز، تهران، ایران.
    • مراد‌نوف، یزدان‌علی. (1387). هنر و فرهنگ کتاب و کتاب سازی در عهد تیموری. کتاب ماه هنر، (117)، 46-49.
    • هروی، محمد یوسف (1340) عین الوقایع. کابل: انتشارات و مطبعه افغانستان.
    •  
    • Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: thematic and code development. 1st Edition, CA: SAGE Publications.
    • Bendezu-Sarmiento J. & Rassouli N. (2018). L’archéologie de l’Afghanistan : dela Préhistoire au début de la période musulmane, (en dari), Recueils divers, archives etformations Archéologiques (RDAFA) n° 1, Kaboul.
    • Francfort, H. (2014). Fouilles de Shortughaï recherches sur l’Asie centrale protohistorique. Paris: Diffusion de Boccard.
    • King, N. & Horrocks, C. (2010). Interviews in qualitative research. London: Sage.
    • Magnus, R. H. & Eden, N. (1998). Afghanistan: Mullah, Marx, and Mujahid. Boulder: Westview Press.
    • Rafiei Rad, R. (2022). Combining Tradition and Modernism in Contemporary Afghan Women Painting. Sprin Journal of Arts Humanities and Social Sciences, 1(03), 115–126.
    • Scarce, M. J. (1975). The Development of Women’s Veils in Persia and Afghanistan. Journal Costume, (9), 4-14.