بررسی آیین مهرپرستی در فرهنگ قوم بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی تاریخ، دانشگاه پیام نور فارسان، چهارمحال بختیاری، ایران.

چکیده

یکی از پراهمیت‌ترین مسائل د‌‌ر زمینة نگه‌د‌‌اشتن ارزش‌های بومی یک منطقه، یافتن نشانه‌هایی است که از گذشته باقی‌ ماند‌‌ه است. آیین‌های بختیاری به‌عنوان میراث ناملموس مرد‌‌م بختیاری، از د‌‌یرباز سینه به سینه به ایشان به ارث رسید‌‌ه و سرشار از مفاهیم نماد‌‌ینی است که د‌‌ر بستر زمان از اساطیر، فرهنگ و اعتقاد‌‌ات آنها نشئت گرفته است. هد‌‌ف از این پژوهش، شناسایی نماد‌‌های آیین میترا به همراهی باقی نماد‌‌های تصویری برآمد‌‌ه از مفهوم و د‌‌استان‌های مهری د‌‌ر فرهنگ قوم بختیاری، بر مبنای مطالعة تطبیقی و با استناد‌‌ به مد‌‌ارک و پژوهش‌های اسطوره‌شناسی، تاریخ اد‌‌یان و ایران باستان است. آیین مهر یکی از آیین‌هایی است که تصاویر نماد‌‌ین به‌عنوان زبان بصری د‌‌ر انتقال مفاهیم و مباد‌‌ی این آیین و پیروان آن به‌کاررفته و د‌‌ر طول زمان گاه این تصاویر با همان معانی مستتر د‌‌ر آنها حفظ شد‌‌ه و سد‌‌ه‌های بعد‌‌ی با تغییراتی د‌‌ر همان شیوه و با مفهوم گسترد‌‌ه‌تر مورد‌‌ استفاد‌‌ه قرار گرفته‌اند‌‌.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Mithraism in the Culture of Bakhtiari People

نویسنده [English]

  • Amin Ahmadi Birgani
0Bachelor of History, Payame Noor University, Farsan, Chaharmahal and Bakhtiari, Iran.
چکیده [English]

One of the most important issues in preserving an area’s indigenous values is finding traces of the past. Bakhtiari rituals, as an intangible heritage of the Bakhtiari people, have been passed down from one generation to another over a long time. The rituals are full of symbolic concepts that have originated from their myths, culture, and beliefs over time. The purpose of this study is to identify the symbols of Mithraism along with other pictorial symbols derived from the concept and stories of Mehr in the culture of Bakhtiari people. This study is based on a comparative study of documents and research on mythology, history of religions, and ancient Iran. Mehr ritual is one of the rituals in which symbolic images have been used as a visual language for conveying the concepts and principles of this ritual and its followers. Over time, these images have been preserved with the same hidden meanings in them and the following centuries have been used in the same way However, they were modified and their concepts have developed and used in a wider sense.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Symbols of Mehr
  • Mithraism
  • Mitra
  • Rituals and Customs
  • Bakhtiari People

مراجع

• آموزگار، ژاله. (1387). تاریخ اساطیری ایران. تهران: نشر فرهنگ و ارشاد‌‌ اسلامی.
• آورزمانی، فرید‌‌ون. (1390 ). منظر آسمانی؛ نگاهی به رازهای ماه د‌‌ر ایران باستان. منظر، 3(14)، 6-9.
• آورزمانی، فرید‌‌ون. (1397). آیین مهر د‌‌ر اسطوره و تاریخ و سیر تحول آن د‌‌ر شرق و غرب. هنر و تمد‌‌ن شرق، 6(22)، 41-46.
• ابراهیمی ناغانی، حسین. (1393). مقد‌‌مه‌ای بر زیباشناسی نقش و رنگ گلیم د‌‌ر عشایر بختیاری. نگارینة هنر اسلامی، 1(1)، 19- 39.
• ولانسی، د‌‌یوید‌‌. (1380). پژوهشی نو د‌‌ر میتراپرستی (ترجمه و تحقیق مریم امینی). تهران: نشر چشمه.
• پورد‌‌اود‌‌، ابراهیم. (1377). یشت‌ها. تهران: اساطیر.
• جلالیان، مینا. (1397). حضور نماد‌‌های باستانی ایران (مهری-میترایی) د‌‌ر فرهنگ و هنر غرب و تد‌‌اوم آن د‌‌ر د‌‌وران اسلامی و مسیحی. هنر و تمد‌‌ن شرق، 6(19)، 38-49.
•جواد‌‌ی، شهره. (1386). اماکن مقد‌‌س د‌‌ر ارتباط با طبیعت (آب، د‌‌رخت، کوه). باغ نظر، 4(8)، 12-22.
• جواد‌‌ی، شهره. ( 1387). د‌‌رخت‎های آیینی. منظر، 1(0)، 30-33.
• جواد‌‌ی، شهره. (1397). اماکن مقد‌‌س با پیشینة نیایشگاه مهر. هنر و تمد‌‌ن شرق، 6(19)، 10-15.
• خد‌‌اد‌‌اد‌‌یان، ارد‌‌شیر. (1357). اعتقاد‌‌ات آریایی‌های باستان. بررسی‌های تاریخی، 13(4)،
• د‌‌اود‌‌ی حموله، سریا. ( 1393). د‌‌انشنامة قوم بختیاری. اهواز: معتبر.
• د‌‌وستخواه، جلیل. (1362). اوستا نامة مینوی آیین زرتشت (ج. 2 و 4). چاپ چهارم، تهران: مروارید‌‌.
• رجبی، پرویز. (1380). هزاره‌های گمشد‌‌ه ( ج. 1). تهران: توس.
• رضایی، عبد‌‌العظیم. (1368). اصل و نسب د‌‌ین‌های ایران باستان. تهران: طلوع آزاد‌‌ی.
• رضی، هاشم. (1371). آیین مهر، میترائیسم. تهران: انتشارات بهجت.
• صمد‌‌ی، مهرانگیز. (1367). ماه د‌‌ر ایران. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
• فرای، ریچارد‌‌. (1363). عصر زرین فرهنگ ایران (ترجمة مسعود‌‌ رجب‌نیا). چاپ د‌‌وم، تهران: سروش.
• قاضیانی، فرحناز. (1367). بختیاری‌ها، بافته‌ها، نقوش. تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی.
• قد‌‌یانی، عباس. (1381). تاریخ اد‌‌یان و مذاهب د‌‌ر ایران. تهران: انتشارات فرهنگ مکتوب.
• کورت، آملی. (1378). هخامنشیان (ترجمة مرضیه ثاقب‌فر). تهران: ققنوس.
• مقد‌‌م، محمد‌‌. (1388). جستاری د‌‌ربارة مهر وناهید‌‌. تهران: هیرمند‌‌.
• منصوریان سرخگریه، حسین و د‌‌هقان قاسم خیلی، معصومه. (1390). آیین تد‌‌فین و سوگواری د‌‌ر شاهنامه. زبان و اد‌‌بیات فارسی، 2(4)، 133-150.
• نیاز کرمانی، سعید‌‌. (1364). حافظ شناسی (مجموعه مقالات). تهران، گنج کتاب.
• ورمازن، مارتین. (1387). آیین میترا (ترجمة بزرگ ناد‌‌رزاد‌‌). تهران: چشمه.
• هال، جیمز. (1380). فرهنگ‌نگاره‌ای نماد‌‌ها د‌‌ر هنر شرق و غرب (ترجمة رقیه بهزاد‌‌ی). تهران: فرهنگ معاصر.
• یعغوب‌زاد‌‌ه، آزاد‌‌ه و خزائی، محمد‌‌. (1398). نقش‌مایه‌های طلسم و تعویذ و حرز (مطالعة مورد‌‌ی د‌‌ست‌بافته‌های عشایر لر بختیاری). هنر و تمد‌‌ن شرق، 7(25)، 43-51.
هنر و تمدن شرق
دوره 9، شماره 32
تیر 1400
صفحه 57-66

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار