تأثیر جهانی‌شدن بر معماری مسکن شهری در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه معماری، مؤسسه پژوهشی شیخ بهایی، تهران، ایران.

2 پژوهشگر دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران، ایران.

3 پژوهشگر مؤسسۀ پژوهشی شیخ بهایی، تهران، ایران.

چکیده

پدیدة جهانی‌شدن، عمدتاً به پدیده‌ای اطلاق می‌شود که براساس آن فاصلة میان کشورها کاهش می‌یابد و جوامع کمتر توسعه‌یافته وکوچکتر تحت تأثیر جوامع بزرگتر و پیشرفته‌تر قرار می‌گیرند. براساس تعاریف مختلف برخی این پدیده را مرتبط با انقلاب صنعتی و برخی مرتبط با انقلاب تکنولوژیک در حوزة  ارتباطات می‌دانند. این پدیده تأثیر بسیاری بر الگوی شهرنشینی و تشکیل شهرهای بزرگ و سرعت انتقال تکنولوژی دارد و مانند سایر کشورها، بر کشور ما نیز تأثیر بسیاری داشته است. علاوه بر شهرها، معماری نیز به واسطة این پدیده دچار دگرگونی شده است. در این تحقیق مسکن شهری به لحاظ چند وجهی‌بودن مسکن و به دلیل فراوانی آن در نوع معماری مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می‌رسد تا به حال رابطة میان این پدیده و مسکن شهری در ایران به طور کامل تبیین نشده است، پس مسئلة پژوهش این است که با توجه به تأثیر عمیق این پدیده بر مسکن شهری در ایران، این ضرورت وجود دارد تا رابطة مسکن شهری و این پدیده به درستی تبیین شود و به تعبیری باید گفت بدون تبیین رابطة این پدیده با مسکن شهری، نمی‌توان به درستی راجع به مسکن شهری در ایران اظهار نظر کرد. هدف این تحقیق آن است تا تأثیرات و مسائل به وجود آمده ناشی از این پدیده را بر معماری مسکن شهری به طور دقیق‌تر مورد بررسی قرار دهیم. لذا با روش کیفی و مطالعة اسنادی بر وجوه این پدیده و با مروری بر نظریات و پژوهش‌های انجام شده در ایران، به تبیین مسائل و تأثیرات ناشی از این پدیده بر معماری مسکن شهری خواهیم پرداخت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد معماری مسکن شهری چه در شکل بیرونی و چه در فضاهای داخلی شدیداً تحت تأثیر این پدیده قرار گرفته و منطبق بر سبک زندگی وارداتی و مدرن است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Globalization on Urban Housing Architecture in Iran

نویسندگان [English]

  • Babak Dariush 1
  • Fatemeh Dastyar 2
  • Maryam Dastyar 3
1 Faculty Member, Sheikh Bahai Research Center, Tehran, Iran.
2 Ph.D. Candidate of Geography and Urban Planning, University of Tehran, Iran.
3 Researcher of Sheikh Bahai Research Center, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Globalization refers to a phenomenon in which the distance between countries reduces, and less developed and small countries are affected by large and more developed ones. According to various definitions, some people attribute this phenomenon to the industrial revolution, while others to the technological revolution in the communication realm. This phenomenon exerts a powerful influence over urbanization, the formation of large cities, and the transfer of technology. It also significantly affected our country, like other countries. In addition to cities, architecture has also changed due to this phenomenon. Urban housing investigates the multifaceted nature of housing and its abundance in the types of architecture. It seems that the relationship between this phenomenon and urban housing in Iran has not been considered so far. Therefore, the significance of this study is considering the substantial effect of this phenomenon on urban housing in Iran, it is indispensable for explaining the relationship between urban housing and this phenomenon correctly. In other words, it is impossible to make a critical comment on urban housing in Iran without explaining the relationship between urban housing and this phenomenon. The purpose of this study is to examine the effects and issues arising from this phenomenon on urban housing architecture in depth. Therefore, taking advantage of the qualitative method and documentary study on this phenomenon and reviewing the literature and previous research findings in Iran, we will explain the issues and the effects of this phenomenon on urban housing architecture. The findings reveal that urban housing architecture, both in indoor and outdoor spaces, was strongly influenced by the spectacle and is consistent with the imported and modern lifestyle.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Globalization
  • Architecture
  • Urban Housing
  • Iran

مراجع

  • اردلان، نادر. (1374). معماری ایرانی در چهار نسل از معماران صاحب نظر، آبادی، (19)، 4-45.
  • استعلاجی، علیرضا و حسین‌زاده، نعمت. (1392). چالش‌های پدیدة جهانی‌شدن در کشورهای در حال توسعه با تأکید بر ایران. جغرافیایی سرزمین، 10(2)، 31-52.
  • اسماعیلی، غلامرضا. (1384). جهانی‌شدن یا جهانی‌سازی؟ تدبیر،16(155)، 37-62.
  • آصفی، مازیار و ایمانی، الناز. (1391). ارزیابی چالش‌های فناوری‌های نوین در معماری و تعامل آن با ارزش‌های معماری اسلامی ایران. باغ نظر، 9(21)، 21-34.
  • بهکیش، محمد مهدی. (1384). اقتصاد ایران در بستر جهانی‌شدن.تهران: نشر نی.
  • تافلر، الوین. (1380). به سوی تمدن جدید (ترجمة محمدرضا جعفری). تهران: نشر سیمرغ چاپ سوم.
  • تاملینسون، جان. (1387). جهانی‌شدن و هویت فرهنگی (ترجمة الهام کریمی بلان)، پژوهشنامة هویت، (19)، 52-70.
  • جوکار، علی قلی. (1396). مطالعة عوامل مؤثر بر پیامدهای فرهنگی آپارتمان‌نشینی در ایران (با تأکید بر کلانشهر تهران). راهبرد توسعه، (52)،153-194.
  • حبیب، فرح و حسینی، اکرم. (1391). تحلیلی از معماری معاصر ایران در رویارویی با پدیدة جهانی‌شدن. هویت شهر، 4(6)، 29-38.
  • حبیبی، محسن. (1385). شرح جریان‌های فکری معماری و شهرسازی در ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  • حبیبی، محسن. (1397). شار تا شهر، تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن: تفکر و تأثر. تهران: دانشگاه تهران.
  • دیبا، داراب. (1371). بررسی معماری ایران در روند فرهنگ و تاریخ. معماری و شهرسازی، (16)، 16-18.
  • رابرتسون، رونالد. (1379) . گفتمان‌های جهانی‌شدن (ترجمة رضـا استاد رحیمی هریسی). اندیشة امروز، چهارشنبه 17 اردیبهشت، تهران.
  • شریف خواجه، سپیده. (1395). چیستی معماری هوشمند. دومین همایش بین‌المللی معماری،عمران و شهرسازی در آغاز هزارة سوم، تهران، ایران.
  • شکویی، حسین. (1372). جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر. تبریز: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  • شکویی، حسین. (1379). دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری. تهران: سمت.
  • شمس، مجید؛ صفاری‌راد، علی و قاسمی، احمد. (1394). تأثیرات جهانی‌شدن بر ساختار کالبدی شهرهای اسلامی (نمونه موردی: کلانشهر اصفهان). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 5 (17)، 119-134.
  • شهیدی، نیما . (1385). جهانی‌شدن آموزش عالی. فصلنامه آموزشی، تحلیلی فرهنگ آموزش، 2(3)، 19-22.
  • صادق پی، ناهید. (1391). تاریخچه و علل گرایش به معماری بومی در غرب، کشورهای اسلامی و ایران، معماری اقلیم گرم و خشک، 2(2)، 7-24.
  • عادل عبدالحمید، علی. (1379). جهانی‌شدن و آثار آن بر کشورهای جهان (ترجمة سید اصغر قریشی). اطلاعات سیاسی و اقتصادی، (155)، 155-156.
  • عزیز الاسلام. (1381). جهانی‌شدن و توسعه با نگرش به تجربة آسیا (ترجمة فرهادی و پناهی). برنامه و بودجه، (16)، 6-64.
  • فاضلی، نعمت‌اله. (1399). سال 1399، سال فلاکت و فرهنگ، عصر اسلام، 28 اسفند، تهران، ایران.
  • فرجامی، امیر. (1393). ریشه‌های اقتصادی اغتشاش در معماری‌نما، دنیای اقتصاد، تهران، ایران.
  • کاستلز، مانوئل. (1380). عصر اطلاعات (ترجمة عبدالاحد علیقلیان، افشین خاکباز). تهران: انتشارات طرح نو.
  • مدنی‌پور، سعید. (1380). مجلة شهر، ساختن شهر مقررات و ایده‌ها، (ترجمة افسر روحی)، شهر (19)، 5-40.
  • معظمی، منوچهر و حجت، عیسی. (1396). ریشه‌های گسست و گم گشتگی فرهنگی در معماری معاصر ایران. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 10(21)، 103-112.
  • مک گرو، آنتونی و هلد، دیوید. (1395). نظریه‌های جهانی‌شدن.(ترجمة مسعود کرباسیان). تهران: نشر چشمه.
  • مهدوی‌نژاد، محمد جواد ؛ بمانیان، محمدرضا و خاکسار، ندا. (1391). هویت معماری؛ تبیین معنای هویت در دوره‌های پیشامدرن، مدرن و فرامدرن. هویت شهر، 4(7)،113-122.
  • مهرعلی‌زاده، یداله. (1386). جهانی‌شدن جهان سوم فرصت‌ها و تهدیدها. مدیریت و توسعه، (18)، 51-74.
  • یاوری، مینوش. (1375). پروانه ساختمان وابتذال معماری مسکونی در تهران. تهران: سازمان مشاور فنی مهندسی تهران.
  •  
  • Adam, R. (2008). Globalisation and architecture: The challenges of globalisation are relentlessly shaping architecture’s relationship with society and culture. The Architectural Review 223(1332), 74-77.
  • Albrow, M. (1996). The Global Age: State and Society beyond Modernity. Cambridge: Policy Press.
  • Beiner, R. (Ed.). (1999). Theorizing nationalism. Albany, NewYork: State University of New York Press.
  • Chadirji, R. (1986). Concepts and Influences: Towards a Regionalized International Architecture. London: KPI. Limited.
  • Darvish, A., Dastyar, F. & Dariush, B. (2019). The phenomenon of lifestyle and the architecture of apartments in Iran Case study: the apartments in District 9, Tehran. Socio-Spatial Studies, 3(5), 78-84.
  • Dean, K. (1997). Politics and the ends of identity Aldershot, Hants. England: Ashgate.
  • Eldemery, I. M. (2009). Globalization challenges in architecture. Journal of Architectural and Planning Research. (26), 34-43. 
  • Friedman, T. (1999). The Lexus and Olive tree: understanding globalization. New York: Basic books.
  • Giddens, A. (1995). Politics, sociology and social theory: encounters with classical and contemporary social thought.Cambridge: Polity Press.
  • Hamzeloo, S., Etessam, I. & Shahcheraghi, A. (2015). The evalution of the contemporary architevcture of Iran in configuring with the globalization phenomemon and the emerge of information and comenication thecnology. Indian journal of fundamental and applied life sciences, (5), 5-12.
  • Hays, K. M. (1998). Architecture theory since 1968. Cambridge. Mass: The MIT Press.
  • Ibelings, H. (1998). Supermodernism : architecture in the age of globalization. Rotterdam: NAi.
  • King, A. D. (2004). Spaces of global cultures : architecture, urbanism, identity. London; New York: Routledge.
  • Lewis, R. K. (2002). Will Forces of Globalization Overwhelm Traditional Local Architecture? Washington: Washington Post. • Lucas, M. (2004). How can we make globalization work for sustainable development. Afrique PALOP: Developpement ET mondialisation seminaire- Universite Libre de Bruxelles 1-2 mars.
  • Postrel, V. (2006). The Container That Changed the World.New York: new york time.
  • Sabbar, S. & Dalvand, S. (2018). Semiotic Approach to Globalization: Living in a World of Glocal Things. Journal of Cyberspace Studies, 2(1), 75-88.
  • Sabbar, S. & Matheson, D. (2019). Mass Media vs. the Mass of Media: A Study on the Human Nodes in a Social Network and their Chosen Messages. Journal of Cyberspace Studies, 3(1), 23-42.
  • Salim Atto, F. N. (2008). Architecture, the national and globalization. The International Journal of Arts & Sciences Conference, Germany: IJAS.
  • Tschumi, B. & Cheng, I. (2003). The state of architecture at the beginning of the 21st century. New York: The Monacelli Press.
  • UKEssays. (2018). Impact of Globalisation on Architecture. Retrieved from https://www.ukessays.com/essays/architecture/impact-globalisation-architecture-7345.php?vref=1
  • Umbach, M. & Bernd, H. (2005). Vernacular Modernism: Heimat, Globalization, and the Built Environment. Stanford: Stanford University Press.

 

 

هنر و تمدن شرق
دوره 9، شماره 33
مهر 1400
صفحه 21-32

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار