%0 Journal Article %T بازخوانی تقابل سنت و مدرنیسم در مساجد پاکستان %J هنر و تمدن شرق %I پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر %Z 2345-6612 %A مجیدی, مریم %D 2022 %\ 06/22/2022 %V 10 %N 36 %P 55-70 %! بازخوانی تقابل سنت و مدرنیسم در مساجد پاکستان %K سنت و مدرنیسم %K مساجد سنتی %K مساجد معاصر %K پاکستان %R 10.22034/jaco.2022.345490.1246 %X بدون شک مساجد مهمترین جلوة معماری مذهبی جهان اسلام بوده است. اسلام اندکی پس از ظهور، در بسیاری کشورها پذیرفته شد و همة عرصه‌های زندگی خصوصی و اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار داد. شبه‌قارة هند از جمله جوامعی بود که با حضور مسلمانان به‌شدت تحت تأثیر اسلام قرار گرفته و معماری آن دچار تغییراتی شد. هدف از این پژوهش بررسی ساختار مساجد سنتی و معاصر پاکستان از نقطه‌نظر گونه‌شناسی و در راستای پاسخگویی به این سؤال است که مساجد سنتی و معاصر پاکستان چه نوع گونه‌شناسی داشته و برخورد سنت و مدرنیست در آن‌ها به چه صورت نمود یافته است؟ در این راستا، این پژوهش در ابتدا با استناد به اسناد کتابخانه‌ای در بخش مساجد سنتی، به بررسی پنج نمونه‌ شامل پنج مسجد مهم پاکستان که نماینده‌ای از هر یک سبک‌ها هستند پرداخته و در بخش معاصر نیز تعداد پنج نمونه از مساجد معاصر انتخاب و ویژگی‌های آن‌ها استخراج شده است. سپس با بررسی تحلیلی-توصیفی هر یک از نمونه‌های موردی، ویژگی‌های هر سبک ارائه شده است و در نهایت از طریق مقایسة تطبیقی به بررسی سنت و مدرنیسم در مساجد این کشور پرداخته شده است. در نهایت نتایج نشان داد معماری مساجد پاکستان در گذر از سنت به مدرنیسم دستخوش تغییرات بسیاری شده و سبک معماری مساجد آن به دلیل تغییراتی که در نگرش و نحوة تأثیرپذیری معماران آن‌ها از معماری غرب اتفاق افتاد، دگرگون شده است. مساجد سنتی این کشور را می‌توان در دو گونة شبستانی حیاط‌دار و چهارایوانی و مساجد معاصر آن را در چهار نوع فرم‌گرا، ناب‌گرا، التقاطی و محلی تقسیم‌بندی کرد. در نهایت به‌نظر می‌رسد معماران معاصر پاکستان، در اکثر موارد به دنبال خوانش جدیدی از عناصر معماری مساجد سنتی در دنیای مدرن هستند اما در اغلب این موارد، به توفیقی در این زمینه دست نیافته‌اند و در بیشتر موارد، معماری آن‌ها منجر به جدایی کامل سنت از مدرنیسم شده است. %U http://www.jaco-sj.com/article_152801_b2a6ce1b777523bf5b4bb607991a3469.pdf